Sjálfsmatskvarðar Becks fyrir börn og unglinga: Kerfisbundið yfirlit yfir próffræðilega eiginleika íslenskrar útgáfu

Markmið þessarar greinar var að kanna próffræðilega stöðu Sjálfsmatskvarða Becks fyrir börn og unglinga (BYI) í íslenskri útgáfu með aðferð kerfisbundins yfirlits (e. systematic review). Sjálfsmatskvarðar Becks samanstanda af fimm undirkvörðum með 20 atriðum hver, sem meta sjálfsmynd, kvíða, þunglyndi, reiði og hegðunarvanda hjá ungmennum á aldrinum 7-18 ára. Leitað var kerfisbundið að öllum rannsóknum sem lögðu kvarðana fyrir íslenskt úrtak í gagnagrunnum Google Scholar, PubMed og Skemmunnar og þær teknar saman. Alls fundust níu greinar og handrit sem fjölluðu um próffræðilega eiginleika kvarðanna. Niðurstöður gáfu til kynna gott innra samræmi á bilinu 0,71-0,96. Aðgreiningar- og samleitniréttmæti var óviðunandi þar sem meðal annars var há innbyrðis fylgni á milli undirkvarða BYI og fylgni við aðra lista sem mátu ólíkar hugsmíðar. Einnig bentu niðurstöður þáttagreiningar til þess að listinn aðgreindi ekki með fullnægjandi hætti á milli hugsmíðanna kvíða, þunglyndis og reiði, en niðurstöður íslenskra rannsókna hafa bent til þess að þessar þrjár hugsmíðir myndi saman einn þátt. Þessar niðurstöður eru í samræmi við erlendar rannsóknir, en helsti styrkleiki listans er mikið innra samræmi. Hins vegar er aðgreiningar- og samleitniréttmæti listans óviðunandi. Einnig er ekki vitað hvaða notagildi kvarðarnir hafa í klínísku úrtaki með tilliti til viðmiðsréttmætis og hvort kvarðarnir henti til að meta árangur meðferðar eða breytingar á einkennum yfir tíma. Próffræðilegir eiginleikar sjálfsmyndar- og hegðunarvandakvarða BYI meðal íslenskra rannsókna eru að mestu viðunandi til góðir. Hvað varðar kvíða-, þunglyndis- og reiðikvarða BYI getum við ekki mælt með notkun þeirra, hvorki í almennum né klínískum tilgangi en hins vegar mælum við með endurskoðun þessara þriggja undirkvarða.
The goal of this study was to perform a systematic review to estimate the psychometric properties of the Icelandic translation of the Beck Youth Inventory (BYI) in Iceland. The BYI consists of five independent subscales each containing 20 statements measuring self-concept, anxiety, depression, anger and disruptive behaviour in youths aged 7-18 years old. Online databases were searched for researches employing the Icelandic version of the BYI. The databases used to search included Google Scholar, PubMed and Skemman. The search concluded nine studies, whose results included psychometric properties of the BYI. Results showed good internal consistency ranging from 0.71-0.96. Convergent validity showed medium to high correlation with scales measuring related constructs. However, divergent validity could not be established as the BYI subscales were found to be highly correlated internally as well as with other scales measuring unrelated constructs. Results from factor analyses indicated the BYI does not discriminate adequately between anxiety, depression and anger, and it seems from Icelandic research that these constructs form one latent factor. These results are consistent with international research, as internal reliability and convergent validity have been shown to be the strengths of the BYI. Nevertheless, results on divergent validity are unsatisfactory. Clinical applications of the BYI are as of yet doubtful with regards to criterion validity and suitability to measure progress in treatment or changes in symptoms over time. Self-concept and disruptive behaviour showed adequate to good psychometric properties. Concerning the scales on anxiety, depression and anger, we cannot recommend their general nor clinical usage, but suggest revision of these three subscales.